Wypadki na polskich drogach. Kto jest ich sprawcą i ofiarą?

Polska policja corocznie publikuje raport dotyczący wypadków drogowych. Każda z takich publikacji zawiera szczegółowe dane dotyczące przyczyn wypadków, ich ofiar, a także sprawców. Przyjrzyjmy się statystykom zawartym w najnowszym z nich, dotyczącym 2022 roku.

W ubiegłym roku w Polsce miały miejsce 21 322 wypadki drogowe – „wypadki”, czyli takie zdarzenia, w wyniku których przynajmniej jedna osoba została poszkodowana; liczba ta nie uwzględnia więc kolizji drogowych bez ofiar. W wyniku ubiegłorocznych wypadków drogowych zginęło 1896 osób, zaś 24 743 zostało rannych. To przerażająca statystyka: oznacza, że każdego dnia na polskich drogach średnio ginęło 5 osób, a 68 odnosiło obrażenia.

Warto też wspomnieć o okolicznościach wypadków. Zdecydowana większość z nich (14 349 zdarzeń) miała miejsce w czasie dobrych warunków atmosferycznych. Ponadto większość wypadków (15 375) odbyła się w ciągu dnia – a nie w czasie zmierzchu czy w nocy. Jasno wskazuje to na to, jak istotna jest odpowiedzialność uczestników ruchu, nawet w sprzyjających bezpieczeństwu okolicznościach. Elementem odpowiedzialności jest również dostosowana do warunków, umiejętności i ograniczeń prędkość kierowanych pojazdów: choć tylko 29,4% wypadków miało miejsce w terenie niezabudowanym, to odpowiadają one za 60,4% ofiar śmiertelnych.

Sprawcy wypadków drogowych

W swoim raporcie policja przedstawia dokładne zestawienia dotyczące wieku zarówno sprawców, jak i ofiar wypadków. Okazuje się, że wśród kierujących pojazdami najwyższym wskaźnikiem liczby spowodowanych wypadków na 10 tys. populacji odznaczają się osoby w wieku 18-24 lat. 34,9% z zawinionych przez nich zdarzeń było wynikiem niedostosowania prędkości do warunków ruchu – czyli, mówiąc wprost, brawury.

Kierujący pojazdami (w tym również rowerami) w wieku od 7 do 17 lat spowodowali 469 wypadków z 12 ofiarami śmiertelnymi. Choć trudno w to uwierzyć, w 2022 roku 12 wypadków zostało spowodowanych przez kierujące dzieci w wieku 6 lat lub mniej – w wyniku tych zdarzeń zginęły 2 osoby. Choć wypadki spowodowane przez niepełnoletnich stanowią margines wypadków komunikacyjnych, każde takie zdarzenie jasno wskazuje, jak ważna jest rola rodziców i opiekunów w zapewnieniu dzieciom bezpieczeństwa.

Winnymi spowodowania wypadków drogowych najczęściej są osoby kierujące pojazdami – odpowiadały one za 90,9% takich zdarzeń. Sprawcami bywają jednak również piesi. W tym przypadku najwyższy wskaźnik liczby wypadków na 10 000 osób osiągnęły osoby w wieku 7-17 lat. Z tej informacji również wypływa lekcja: pociechy, które samodzielnie wychodzą z domu, są statystycznie najbardziej narażone na spowodowanie wypadku jako piesi. Uczulenie dzieci i młodzieży na kwestie bezpieczeństwa na drodze to zatem arcyważne zadanie rodziców.

Ofiary wypadków drogowych

Młode, pełnoletnie osoby, w wieku 18-24 lat, najczęściej stanowią ofiary wypadków – zarówno śmiertelne, jak i odnoszące obrażenia – biorąc pod uwagę ich liczbę w populacji Polski. W liczbach bezwzględnych najwięcej ofiar śmiertelnych stanowiły natomiast osoby w wieku 60 lat lub więcej – w 2022 roku na polskich drogach zginęło 590 z nich.

W 1794 spośród ubiegłorocznych wypadków drogowych brały udział dzieci do 14 roku życia włącznie – 53 z nich poniosło śmierć, zaś 1863 doznało obrażeń. Najwięcej wypadków z udziałem dzieci ma miejsce w miesiącach wakacyjnych.

Najwięcej ofiar śmiertelnych stanowiły osoby kierujące pojazdami (1111 osób). 460 zabitych było pieszymi, zaś 325 – pasażerami. W 2022 żadna ofiara śmiertelna wypadków nie poruszała się przy pomocy urządzenia wspomagającego ruch (UWR), czyli rolkami, deskorolką czy nieelektryczną hulajnogą – co oczywiście nie znaczy, że ich użytkownicy są bezpieczniejsi. Każdy sposób uczestnictwa w ruchu drogowym – kierowanie samochodem, rowerem, czy hulajnogą elektryczną, a także bycie pieszym bądź jazda na rolkach – wymaga daleko idącej ostrożności.

Polskie drogi coraz bezpieczniejsze?

W raporcie znajdziemy również informacje, które przynoszą nadzieję. W przeciągu ostatniej dekady obserwujemy pozytywną tendencję: liczba wypadków drogowych, osób rannych w ich wyniku oraz ofiar śmiertelnych sukcesywnie spada. 2022 był najbezpieczniejszym rokiem na polskich drogach w przeciągu ostatnich 10 lat – i to pomimo coraz większej liczby zarejestrowanych w kraju samochodów i motocykli.

Coraz bezpieczniejsze drogi nie powinny jednak osłabiać naszej czujności – każdy wypadek jest ogromną tragedią dla jego uczestników oraz ich bliskich. Przypomnijmy: w „bezpiecznym” 2022 roku aż 1896 osób straciło życie w wyniku wypadków drogowych. Przed nami wszystkimi wciąż bardzo wiele pracy.

Pełne raporty Biura Ruchu Drogowego Komendy Głównej Policji dotyczące 2022 roku, a także poprzednich lat, są dostępne pod linkiem: https://statystyka.policja.pl/st/ruch-drogowy/76562,Wypadki-drogowe-raporty-roczne.html